Kamara Tiniyak ang Aksyon sa Impeachment
MANILA – Iginiit ng House of Representatives na ang unang tatlong impeachment complaints laban kay Vice President Sara Duterte ay naipasa sa plenaryo o naisama sa order of business sa loob ng itinakdang 10 session days ayon sa konstitusyon. Ang pahayag na ito ay bahagi ng tugon ng Kamara sa Korte Suprema hinggil sa mga petisyon na naglalayong ihinto ang proseso ng impeachment dahil sa umano’y paglabag sa panuntunan ng referral sa loob ng 10 session days.
Sa isang press briefing, sinabi ni House spokesperson Princess Abante na “Ang House of Representatives ay nagpaliwanag sa Korte Suprema na lahat ng hakbang na ginawa ay alinsunod sa internal na alituntunin at sa Konstitusyon.” Dagdag pa niya, “Ang tatlong impeachment complaints na natanggap noong Disyembre ay naaksyunan sa loob ng 10 session days, pati na rin ang ikaapat na reklamo.”
Mga Detalye ng Impeachment Complaints
Noong Disyembre 2024, tatlong impeachment complaints ang naisampa laban kay Duterte:
- Disyembre 2, mula sa mga civil society groups at sinuportahan ni Akbayan Rep. Percival Cendaña
- Disyembre 4, mula sa mga progressive groups at sinuportahan ng Makabayan bloc
- Disyembre 19, mula sa mga religious groups at mga abogado, sinuportahan nina Naga City Rep. Gabriel Bordado at AAMBIS-OWA Rep. Lex Anthony Colada
Ayon sa Artikulo XI, Seksyon 3(2) ng 1987 Konstitusyon, ang verified complaint ay dapat na maisama sa Order of Business sa loob ng 10 session days at maipasa sa kaukulang Komite sa loob ng tatlong session days pagkatapos nito.
Panuntunan ng Kamara sa Referral
Ang House rules naman ay nagsasaad na ang Secretary General ang agad na dapat mag-refer ng verified complaint sa Office of the Speaker. Pagkatapos, ang Speaker ang may responsibilidad na isama ito sa Order of Business sa loob ng 10 session days.
Pag-archive ng Tatlong Complaints at Pagsisimula ng Impeachment Trial
Bagamat naipasa ang tatlong complaints, na-archive ang mga ito nang may ikaapat na impeachment complaint na isinampa at nilagdaan ng 215 mambabatas noong Pebrero 5. Dahil dito, ipinadala na ang mga artikulo ng impeachment sa Senado para sa agarang paglilitis, ayon sa konstitusyon.
Matapos ang impeachment ng Kamara, may mga abogado mula Mindanao na nagsampa ng petisyon upang pigilan ang proseso, sinasabing hindi nasunod ang 10 session days na panuntunan ng Konstitusyon.
Paglilinaw sa Pagsasama ng Complaints sa Order of Business
Sa tanong tungkol sa pagsasama ng complaints sa order of business ng 19th Congress Speaker Ferdinand Martin Romualdez, sinabi ni Abante na hindi niya alam ang lahat ng detalye. Ngunit iginiit niya, “Ang naalala ko, naaksyunan ito sa loob ng 10 session days na itinakda ng Konstitusyon, lalo na noong Pebrero 5.”
Ipinaliwanag din niya na ang mga pahayag ng Secretary General ay maaaring base sa mga naunang panayam, ngunit siya ay nakatuon lamang sa mga opisyal na rekord. “Ipinapakita ng mga tala na lahat ng impeachment complaints ay sumusunod sa Konstitusyon at sa mga internal na patakaran,” dagdag pa niya.
Pagkakaiba ng Calendar Days at Session Days
Nag-adjourn ang sesyon ng Kamara noong Disyembre 18 para sa Christmas break at muling nag-umpisa noong Enero 13, 2025, bago nag-adjourn muli noong Pebrero 5 para sa election break. Ibig sabihin, may higit 20 session days mula Disyembre 2 hanggang Pebrero 5. Ngunit nilinaw ni Abante na magkaiba ang calendar days at session days. Kapag suspendido ang session, hindi ito kasama sa bilang ng session days.
“Oo, magkaiba ang calendar days sa session days. Kapag suspendido ang session, hindi ito binibilang bilang session day,” sabi niya. Dagdag pa niya, “Ang una naming complaint ay naisama sa order of business sa loob ng siyam na session days.”
Kasunod na Mga Pangyayari
Noong Hulyo 11, inihayag din ni Abante na natanggap na ng Kamara ang resolusyon ng Korte Suprema na naglalaman ng mga petisyon na isinampa ni Duterte at ng mga sumusuportang abogado. Kabilang sa resolusyon ang utos kay Secretary General Velasco na isumite ang mga dokumento ukol sa status ng unang tatlong complaints.
Ang ikaapat na impeachment complaint na nilagdaan ng 215 mambabatas ay nakabase sa mga alegasyon ng maling paggamit ng confidential funds, pagbabanta sa mga opisyal, at iba pang posibleng paglabag sa Konstitusyon. Agad itong ipinadala sa Senado upang simulan ang paglilitis, ayon sa 1987 Konstitusyon na nagsasaad na kapag may isang-katlo ng mga miyembro ng Kamara ang pumirma, dapat agad simulan ang paglilitis.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa impeachment ng Vice President Sara Duterte, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
