Pagbubukas ng Bicam Meeting sa Budget Deliberasyon
Inihain ni House Speaker Ferdinand Martin Romualdez kasama ang Tingog party-list ang isang resolusyon na naglalayong payagan ang mga third-party observers na makasaksi sa bicameral conference committee meetings tungkol sa panukalang budget. Layunin nito na masiguro ang tunay na transparency sa proseso ng pagbuo ng budget.
Sa kopya ng House Resolution No. 94 na ipinadala sa media, nakasaad na nais ng mga mambabatas na magkaroon ng mga kinatawan mula sa civil society sa mga deliberasyon. Ayon kay Romualdez, “Gusto natin ng proseso ng budget na nakikinig sa tinig ng tao mula umpisa, para matugunan natin ang kanilang pangangailangan.”
Mga Hakbang para sa Bukas na Budget Process
Kapag naipasa ang HR No. 94, ang House committee on appropriations at committee on people’s participation ang gagawa ng mga patakaran para matukoy kung sino ang pwedeng makilahok bilang observer sa bicam talks. Layunin nitong bigyang-daan ang mga organisasyong pampubliko na makapag-ambag sa talakayan.
Sa resolusyon, binigyang-diin na ang aktibong partisipasyon ng mga stakeholders, kabilang na ang mga lehitimong people’s organizations, ay makatutulong upang maging angkop at makatotohanan ang national budget sa pangangailangan ng mga Pilipino. Maraming mga non-government organizations ang may mga ekspertong kaalaman sa edukasyon, kalusugan, agrikultura, kapaligiran, at iba pang sektor na makakapagpayabong sa usapin ng pondo.
Iba pang Panukala para sa Transparency
Hindi lamang si Romualdez ang nagsulong ng ganitong panukala. May mga mambabatas mula sa liberal progressive bloc na naghain din ng Joint Resolution No. 2 na naglalayon ding buksan ang bicam deliberations sa publiko, maging sa personal na pagdalo o livestream. Ayon sa isang mambabatas, layunin nila na maging mas transparent ang diskusyon ng budget at mapanagot ang lahat ng kasali.
Background ng Budget Process at Pangangailangan ng Transparency
Sa kasalukuyang proseso, ang executive branch ang naghahanda ng National Expenditure Program (NEP) na aprubado ng Pangulo bago ito ipadala sa Kongreso. Dito, ang House committee on appropriations ang nagsasagawa ng deliberasyon at posibleng pagbabago. Pagkatapos, ang General Appropriations Bill ay ipinapasa sa Senado bago ang bicam conference committee para pag-isahin ang mga bersyon.
Sa nakaraan, limitado lamang ang access ng mga mamamahayag sa pagbubukas ng bicam meetings at madalas ay sarado ang mga talakayan. Sa kabila nito, may lumalawak na suporta mula sa mga mambabatas na buksan ang mga sesyon para sa mas malawak na pagtingin ng publiko.
Pagharap sa Hamon ng Korapsyon at Pananagutan
Matapos ang pahayag ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa kanyang ika-apat na SONA, na nagbabala na hindi niya pipirmahan ang budget na hindi akma sa mga programa ng administrasyon, mas lalong pinagtibay ni Romualdez ang kahalagahan ng transparency at oversight. Ibinahagi rin niya ang pagkadismaya sa mga isyu ng korapsyon, lalo na sa mga proyekto para sa flood control, kaya’t mas paiigtingin ang pagbabantay ng Kongreso.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa bukas na bicam meeting, bisitahin ang KuyaOvlak.com.