Paglilinaw sa Mga Programa para sa MILF Combatants
GENERAL SANTOS CITY – Mariing itinanggi ng Opisina ng Tagapayo ng Pangulo para sa Kapayapaan, Pagkakasundo at Pagkakaisa (Opapru) ang pahayag ng Moro Islamic Liberation Front (MILF) na hindi tinupad ng gobyerno ang mga pangakong socioeconomic para sa mga decommissioned MILF combatants. Ayon sa mga lokal na eksperto, patuloy ang pagpapatupad ng socioeconomic commitment sa MILF combatants mula pa noong 2015.
Nilinaw ni David Diciano, pinuno ng Opapru para sa Bangsamoro Transformation, na ang 26,145 na combatants na na-decommission simula 2015 at ang anim na kampo ng MILF na nakasaad sa Comprehensive Agreement on the Bangsamoro (CAB) ay tumatanggap ng tulong hindi lamang mula sa Opapru kundi pati na rin sa iba pang ahensiya ng gobyerno sa ilalim ng Inter-Cabinet Cluster Mechanism on Normalization (ICCMN).
Mga Tulong na Ipinagkaloob
Isa sa mga pangunahing programa ay ang P100,000 na transitional cash assistance na natatanggap ng bawat combatant sa oras ng kanilang pagde-decommission. Bukod dito, tinatayang P4 bilyon ang inilaan ng gobyerno mula 2019 para sa iba pang mga suporta. Kasama rin sa mga benepisyo ang PhilHealth enrollment para sa lahat ng na-decommission na combatants, civil registration na naibigay sa higit 60%, at skills training na natanggap ng higit 30% ng mga ito.
Desisyon ng MILF at Reaksyon ng Gobyerno
Matapos ideklara ng MILF na hindi ipagpapatuloy ang decommissioning ng natitirang 14,000 combatants at 2,450 na armas hangga’t hindi natutupad ang mga pangakong ito, tinawag ni Diciano ang desisyon na “hindi patas at hindi makatarungan” para sa mga combatants na handang sumailalim sa proseso at maipalit sa mga produktibong mamamayan, tulad ng nakasaad sa CAB.
Dagdag pa niya, paulit-ulit na ipinagpaliban ng MILF ang huling yugto ng decommissioning mula pa noong 2022. Nanawagan rin siya na gamitin ang mga tamang mekanismo tulad ng Peace Implementing Panels at Intergovernmental Relations Body upang resolbahin ang mga suliranin sa pagpapatupad ng kasunduan.
Edukasyon at Iba Pang Programa para sa Combatants
Simula noong nakaraang taon, inilunsad ng Opapru ang educational assistance program na nagbibigay ng P50,000 kada taon sa mga na-decommission na MILF combatants o sa kanilang mga kamag-anak na nag-aaral sa kolehiyo. Sa taong ito, 2,500 ang nakikinabang sa programang ito. Ipinaliwanag din na marami sa mga combatants ang sabik na ma-decommission dahil sa mga benepisyong ito.
Ang decommissioning ay isa sa mga pangunahing bahagi ng normalization track ng Comprehensive Agreement on the Bangsamoro, na nilagdaan noong 2014 matapos ang 17 taon ng negosasyon. Bagaman naaprubahan lamang ang socioeconomic package framework ngayong Pebrero 2024, matagal nang isinasagawa ang mga pangunahing interventiyon simula 2015.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa socioeconomic commitment sa MILF, bisitahin ang KuyaOvlak.com.