MANILA — Muling nilinaw ni Retired Supreme Court Associate Justice Adolfo Azcuna ang pagkakaiba ng kasalukuyang isyu tungkol sa kaso ni Sara Duterte sa naunang impeachment laban kay dating Chief Justice Hilario Davide Jr. noong 2003. Ito ay bilang pagtugon sa mga pahayag ni Senate President Francis Escudero na ginamit ang 2003 na kaso bilang batayan sa desisyon ng Korte Suprema.
Sa isang panayam kamakailan, ipinaliwanag ni Azcuna, isa sa mga tagapangasiwa ng 1987 Konstitusyon, na hindi katulad ng sinabi ni Escudero, hindi naglabas ang Korte Suprema ng temporary restraining order (TRO) noong 2003. Sa halip, naglabas lamang ito ng resolusyon na nananawagan sa lahat ng partido na panatilihin ang status quo.
“Hindi totoo na nag-issue kami ng TRO sa kaso ni Davide,” ani Azcuna. “Isang apela lang iyon para mapanatili ang kalagayan. Hindi ito isang kautusan.” Nilinaw din niya na iniiwasan ng mga mahistrado noon ang pag-utos laban sa Kamara upang hindi lumala ang krisis konstitusyonal.
Depensa ni Escudero sa Korte Suprema at ang 2003 Davide na kaso
Pinagtanggol ni Escudero ang desisyon ng Senado na i-archive ang impeachment complaint laban kay Sara Duterte sa plenary session noong Agosto 6. Ayon sa kanya, dapat igalang ang hatol ng Korte Suprema kahit na marami ang humahamon dito dahil sa umano’y labis na pag-abot sa kapangyarihan ng hudikatura.
Binanggit niya na siya ay bahagi ng Kongresong nagtangkang mag-impeach kay dating Chief Justice Davide, subalit napigilan sila ng Korte Suprema sa pamamagitan ng enjoin at TRO, na nagresulta sa tinatawag na “Francisco case” na nagtakda ng limitasyon sa impeachment proceedings sa loob ng isang taon.
“Bahagi ako ng Kongreso na nagtangkang i-impeach si dating Chief Justice Davide. Pinigilan kami ng Korte Suprema sa pamamagitan ng TRO,” ani Escudero. “Ngayon, bakit ang mga nagrereklamo ay yung mga dating mahistrado na pumabor noon? Iba lang ang pangalan ng nasasakdal ngayon.”
Iba ang Proseso, Iba ang Patakaran
Nagpaliwanag si Azcuna na ang pangunahing pagkakaiba ng kasalukuyang kaso ay ang paraan ng impeachment. Noong 2003, ginamit ang unang mode kung saan kailangang magkaroon ng pagdinig sa House Justice Committee bago umusad ang kaso.
Samantalang ang kaso ni Sara Duterte ay ginamitan ng ikalawang mode, kung saan ang suporta ng isang-katlo ng mga miyembro ng Kamara ay sapat upang maipasa ang impeachment complaint sa Senado nang diretso, walang paunang pagdinig.
“Magkaiba ang kasalukuyang kaso dahil ito ay sa ikalawang mode kung saan ang Kamara ang nagrereklamo sa pamamagitan ng boto ng isang-katlo,” paliwanag ni Azcuna. “Hindi sinasabi ng Konstitusyon na kailangang magkaroon ng pagdinig dito, pero ang Korte Suprema ay nagsabing kailangan, na para bang nire-rewrite ang Konstitusyon.”
Pinupuna ang Desisyon ng Korte Suprema
Marami sa mga lokal na eksperto, kabilang si Azcuna, ang nananawagan na balikan ng Korte Suprema ang kanilang desisyon na nag-void sa impeachment complaint laban kay Duterte dahil umano sa paglabag sa due process. Ayon sa kanila, pinipilit ng Korte ang mga panibagong patakaran tulad ng pagdaraos ng pagdinig, pagsama ng ebidensya, at pagtitiyak na naunawaan ng lahat ng miyembro ang mga paratang, na wala sa Konstitusyon.
“Isang comprehension test ito na parang insulto sa katalinuhan ng mga mambabatas,” sabi ni Azcuna. “Pahirapan nito ang pagsampa ng reklamo sa ikalawang mode.” Kasama rin sa mga kritiko si dating Senior Associate Justice Antonio Carpio at isa pang tagapangasiwa ng Konstitusyon.
“Parang sinasabi ng Korte Suprema na labag sa Konstitusyon ang Konstitusyon,” dagdag pa niya.
Hindi Perpekto ang Korte Suprema
Bagamat matindi ang kanyang pagtuligsa, naniniwala si Azcuna na may karapatan ang publiko na ipahayag ang kanilang saloobin laban sa posibleng labis na kapangyarihan ng hudikatura. Pinayuhan din niya ang mga mamamayan na ipagpatuloy ang pagbibigay-opinyon habang nasa proseso pa ang motion for reconsideration.
“Hindi perpekto ang Korte Suprema. Maari pa itong baguhin,” aniya. “Ang Konstitusyon ang pinakamataas, hindi ang Korte o ang iba pang sangay ng gobyerno.”
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa kaso ni Sara Duterte, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
