Panukalang Batas Para sa Karapatan ng SOGIESC sa Pangangalaga
Isang panukalang batas ang inihain sa House of Representatives na naglalayong bigyan ng karapatan ang mga magkapareha mula sa iba’t ibang sexual orientation at gender identity at expression at sexual characteristics (SOGIESC) pati na rin ang mga nasa non-traditional na pagsasama na alagaan at gumawa ng desisyon para sa isa’t isa. Tinawag itong Right to Care Act, na magbibigay daan para sa mga indibidwal na italaga ang kanilang common-law partner bilang kanilang “healthcare agent” kahit wala silang legal na kasal.
Sa pahayag ni Akbayan party-list Rep. Percival Cendaña, layunin ng batas na payagan ang mga partner na gumawa ng mahahalagang desisyon ukol sa kalusugan ng isa’t isa. Ani niya, “Ang pinakamabisang pangangalaga ay galing sa mga mahal natin sa buhay. Sila ang pinakamakakaalam kung ano ang mabuti para sa atin.”
Pagbibigay Kapangyarihan sa mga Partner
Idinagdag ni Cendaña na kung maisasabatas, hindi na kailangang maghanap ang mga ospital ng mga kamag-anak para lang makahanap ng taong gagawa ng desisyon para sa pasyente. Kasama sa mga may-akda ng panukalang batas sina Akbayan Reps. Chel Diokno, Dadah Kiram-Ismula, at Rep. Kaka Bag-ao mula sa Dinagat Islands.
“Hindi na dapat hintayin pang lumala ang kalagayan ng pasyente bago matukoy kung sino ang gagawa ng desisyon para sa kanya,” paliwanag pa niya.
Detalye ng Right to Care Act
Ayon sa panukala, ang Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ay magbibigay ng healthcare proxy sa bawat miyembro. Dito matutukoy ang principal at ang healthcare agent na may kapangyarihang gumawa ng desisyon sa pangangalaga ng kalusugan ng principal.
Ang healthcare agent ay magkakaroon ng awtoridad sa mga sumusunod na usapin:
- Pagbibigay o pagsang-ayon sa bedside at nursing care services
- Pagsang-ayon sa emergency medical procedures
- Pagsang-ayon sa diagnostic at therapeutic na mga proseso
- Pagsang-ayon sa paggamit ng mga lifesaving devices tulad ng ventilator
- Pagsang-ayon sa Do Not Resuscitate (DNR) order
- Pagsang-ayon sa pag-intubate
Nilinaw sa panukala na ang mga desisyon ng healthcare agent ay mauuna kaysa sa ibang tao sa usaping medikal, ngunit hindi ito makakaapekto sa mga karapatan sa mana ayon sa Civil Code. May karapatan din ang healthcare agent na makatanggap ng mga medikal na impormasyon upang makapagdesisyon nang maayos.
Mga Lokal na Programa at Suporta
Ilan sa mga lokal na pamahalaan tulad ng Quezon City at San Juan City sa Metro Manila ay nagsimula nang ipatupad ang katulad na programa. Noong Hunyo 2023, inilunsad ng Quezon City ang Right to Care program para sa mga ospital sa lugar na nagpapahintulot sa mga same-sex couples at SOGIESC na gumawa ng desisyon para sa kanilang mga partner.
Noong Hulyo 2023, pinuri ng Commission on Human Rights (CHR) ang Quezon City dahil sa inclusive nitong pamamaraan sa serbisyong pangkalusugan. Ayon sa CHR, ang Right to Care card ay nagbibigay proteksyon at pagkilala sa mga queer couples sa legal at medikal na aspeto, kaya naililigtas sila mula sa diskriminasyon at pagkakait ng impormasyon.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa karapatan ng SOGIESC sa pangangalaga, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
