CALAPAN CITY, Oriental Mindoro 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400
Malaking Alitan sa River Dredging
Matindi ang pagtutol ng isang kilalang obispo sa Oriental Mindoro tungkol sa isinasagawang river dredging sa Oriental Mindoro. Ayon sa kaniya, malaki ang panganib na dulot nito sa kalikasan at kabuhayan ng mga tao. Sa isang pastoral letter na ipinaabot sa mga simbahan, binigyang-diin niya ang posibleng matinding pinsala ng proyekto sa kapaligiran.
Ang naturang sulat ay inilabas noong Agosto 15, kasabay ng patuloy na pagtatalo sa probinsya hinggil sa malawakang dredging na ipinapakita ng lokal na pamahalaan bilang programa laban sa pagbaha. Ngunit ayon sa mga lokal na eksperto at environmentalist, ito pala ay nakatago lamang na pagmimina ng buhangin para sa komersyal na gamit.
Panawagan Para sa Tunay na Flood Control
Hindi naman tutol ang obispo sa river dredging kung ito ay bahagi ng tunay na plano sa flood control na may basehan sa siyensya. Ang mahalaga raw ay walang komersyal na eksploitasyon, may mahigpit na pangangalaga sa kalikasan, at may bukas na pagmo-monitor ng publiko. Ang dapat sundin ay isang Flood Master Plan na may detalyadong disenyo at maayos na pamamaraan sa pagbawas ng baha.
Ngunit mariing tinutulan niya ang malawakang komersyal na dredging, pagmimina sa dagat o sa buhangin, at anumang uri ng pagmimina sa mga ilog at baybayin na nakatuon lamang sa kita. “Kapag kita ang prayoridad kaysa sa tao at kalikasan, tiyak na magdudulot ito ng malubha at hindi na maibabalik na pinsala sa probinsya,” ayon sa sulat na isinulat sa wikang Filipino.
Suporta sa Lokal na Paghinto
Sumusuporta ang simbahan sa desisyon ng provincial board noong Hulyo na pinahinto ang dredging sa mga baybayin at ilog, lalo na sa bayan ng Gloria. Pinuri ng obispo ang mga mamamayan, grupo ng mga Mangyan, magsasaka, mangingisda, siyentipiko, at ilang mga opisyal ng gobyerno sa kanilang pagiging mapagbantay at aktibo sa isyu.
Inamin din niya na nagkakaroon ng matinding hidwaan sa pagitan ng mga opisyal at residente dahil sa kontrobersyang ito. “Nakakalungkot na madalas puno ang talakayan ng maling impormasyon, kulang na datos, at personal na pag-atake. Kailangan nating baguhin ito at magkaroon ng mas maayos na pag-uusap,” pahayag niya.
Panawagan sa Diálogo
Hinimok niya ang lahat na makipag-usap, lalo na sa mga may kaparehong paniniwala, upang ipaglaban ang kapakanan ng lahat. Dapat lamang suportahan ang mga proyektong makakalikasan, makatarungan sa lipunan, at may matibay na pinansyal na pundasyon. Pinayuhan din niya na protektahan ang mahihirap at walang kapangyarihan at tiyakin na hindi masasaktan ang mga komunidad na nilalayon ng flood control na tulungan.
Reaksyon ng mga Lokal na Opisyal
Sa isang text message, tinanggap ng vice governor ng probinsiya ang pastoral letter nang may pasasalamat. Ayon sa kaniya, malaking bagay ito sa patuloy na diskusyon tungkol sa dredging. “Simbahan na ang umaayaw. Mabigat ‘yan,” ani ng opisyal.
Noong Hulyo 1, inaprubahan ng provincial board ang isang resolusyon na binawi ang pahintulot ng nakaraang board sa dredging project. Nilinaw nila na ang black sand dredging ay maaaring magdulot ng malubhang pinsala sa mga ekosistema, agrikultura, baybayin, at turismo.
Dahil dito, naka-kontra ang kasalukuyang board sa gobernador na siyang sumuporta sa nakaraang proyekto noong 2023. Iniutos ng board sa ilang kumpanya na itigil agad ang pagkuha, pagdadala, pagbebenta, o pag-aalis ng black sand mula sa mga baybayin at tubig-teritoryo ng probinsya habang iniimbestigahan ang epekto nito.
May mga reklamo ang mga residente ng Gloria na nagsasabing may patuloy na pagkuha ng buhangin mula sa Balete River at mga kalapit na baybayin simula Mayo ngayong taon. Kilala ang lugar sa mga beaches, gubat ng bakawan, at mga lupang sakahan na mahalaga sa kanilang kabuhayan.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa river dredging sa Oriental Mindoro, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
