Mga Kongresistang Contractor at Ang Sistema ng Pondo
Sa isang panibagong pahayag, inilantad ni Senador Panfilo “Ping” Lacson na may 67 na kongresistang contractor noong 2022 na kumikilos bilang tagakontrata sa mga proyektong pinondohan ng gobyerno. Ayon sa kanya, ito ay nagpapakita ng matagal nang suliranin sa pagsasamantala at korapsyon sa proseso ng pambansang badyet.
Sa isang pribadong pag-uusap sa simula ng ika-19 Kongreso, sinabi ni Lacson na may mga mambabatas na direktang kinokontrol ang mga proyekto, o kaya ay sa pamamagitan ng kanilang mga kamag-anak. “Sabi ko, ilan ba ngayon sa Batasan ang contractor? Sabi niya, 67 ngunit may iba pang hindi nakabilang,” ani Lacson sa isang panayam.
Dagdag pa niya, “Marami na ang naengganyo na maging contractor o hayaang ang kamag-anak ang humawak ng construction company para makatipid.” Maliwanag na ang usapin ng 67 na kongresistang contractor ay isang seryosong isyu na kailangang tutukan ng mga awtoridad.
Korapsyon sa Mga Proyektong Pangkontrol sa Baha
Bahagi ng mas malawak na panawagan ni Lacson ang pagsusuri sa bilyon-bilyong pisong inilaan para sa mga flood control projects. Ipinunto niya ang mga inilalagay na pondo nang palihim sa mga deliberasyon ng bicameral conference sa badyet para sa 2025.
Binanggit din niya ang matinding problema sa dredging projects kung saan umaabot sa 50 porsyento ang ibinabalik na kickback sa mga kontrata. Isa sa mga inilahad niya ay ang paggamit ng iisang backhoe sa mahigit 50 proyektong may tig-₱50 milyon bawat isa, na nagpapahiwatig ng labis na pag-aabuso sa pondo.
“Kung totoo, masaya na kung ₱500 milyon lang ang nagastos pero ang pondo ay ₱2.5 bilyon,” paliwanag ni Lacson, na nagpapakita ng malaking bahagi ng pondo ang nalulustay o pinapasok sa bulsa.
‘67 na Kongresistang Contractor’: Anyo at Epekto
Hindi lamang ang mga flood control projects ang apektado. Ayon kay Lacson, nagtatangka ang mga mambabatas na iwasan ang 2013 Supreme Court ruling na nagdeklara ng pork barrel bilang labag sa konstitusyon. Ginagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga pet projects bilang itemized budget allocations na walang sapat na feasibility studies o koordinasyon.
Ipinaliwanag din niya na maraming mga insertion ng pondo ang nangyayari sa bicameral conference committee, kung saan walang opisyal na tala tulad ng minutes o transcripts, kaya mahirap tukuyin ang tunay na nagmungkahi ng mga proyekto.
Sinabi niya, “Ang bicam ng budget, walang minutes at walang record. Ang tanging palatandaan ay kung saan lalawigan o distrito lumitaw ang proyekto.”
Panukalang Batas at Panawagan para sa Transparency
Matagal nang itinataguyod ni Lacson ang panukalang batas na People’s Participation in the National Budget Process na naglalayong gawing bukas at dokumentado ang proseso ng budget bicam. Subalit, mula pa noong 2017, hindi pa ito umuusad sa Senado.
Sa huling State of the Nation Address, iniutos ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang Department of Public Works and Highways (DPWH) na gumawa ng listahan ng lahat ng flood control projects sa nakaraang tatlong taon, pati na rin ang mga hindi natapos o nabigong proyekto.
Ngunit pinuna ni Lacson ang posibilidad na ang DPWH lamang ang magsisiyasat sa sarili, kaya iminungkahi niya ang pagtatatag ng isang independiyenteng katawan mula sa civil society at mga NGO para sa mas tapat na pag-audit.
‘Moderate Your Greed’ at Ang Sistemang Korapsyon
Pinuna rin ni Lacson ang patuloy na pamamalakad ng korapsyon na mas naging sistematiko na ngayon, mula sa mga indibidwal na komisyon ay naging cartel na ng mga kontratista at mambabatas.
Ibinahagi niya kung paano nagkakasundo ang mga kontratista sa rigged bidding system kung saan ang mga panalo ay napagkakasunduan na at ang kita ay hinahati-hati sa mga kalahok.
“Kahit ang kontratistang hindi nanalo ay may kita na rin,” paliwanag niya. “Ito ang napakasamang practice na nagpapakita ng lalim ng katiwalian.”
Nilinaw ni Lacson na ang ganitong kalakaran ay nagpapakita ng sistema ng korapsyon na inuuna ang pansariling kapakinabangan kaysa serbisyo publiko. “Yun ang talagang nakakasuklam,” dagdag niya.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa 67 na kongresistang contractor, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
