Hiling ng mga Magsasaka sa Bukidnon para sa Agarang Pagkakaloob ng Lupa
Sa bayan ng Don Carlos, Bukidnon, nanawagan ang mga magsasaka at mga grupong sumusuporta sa kanilang laban para sa lupa na mapabilis na ang proseso ng Department of Agrarian Reform (DAR) upang sa wakas ay maipasa na sa kanila ang lupa na matagal na nilang pinagtatrabahuan.
Isa sa mga lider ng Don Carlos Bukidnon United Farmers Association, Inc. (DCBUFAI), si Jovencio Destor, ay nagsabi, “Ang aming hiling ay na tutukan ng DAR ang aming mga kahilingan para sa lupa. Bagamat alam naming baka hindi na namin makamit ito sa aming buhay, pinipilit namin ito para sa kinabukasan ng aming mga anak.”
Matagal nang Paghintay ng mga Magsasaka
Mahigit tatlumpu’t tatlong taon na ang lumipas mula nang magsimula ang mga magsasaka sa Don Carlos ng kanilang proseso para sa Certificate of Land Ownership Award (CLOA). Ayon kay Destor, ang ilan sa kanila ay minana pa ang mga claim mula sa kanilang mga magulang na nagsimula noong 1987 ngunit hindi pa rin nabibigyan ng kaukulang dokumento.
Ang 109 miyembro ng DCBUFAI ay nag-aangkin ng 109 ektaryang lupa na dating pag-aari ng Bukidnon Farms Inc., na dating pagmamay-ari ni Eduardo “Danding” Cojuangco Jr. na nakuha ng gobyerno noong 1986. Ang lupa ay ipinamigay sa mga dating manggagawa ng BFI kabilang ang mga kasapi ng DCBUFAI.
Mga Hakbang at Dialogo
Ayon sa mga lokal na eksperto mula sa Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ), na tumutulong sa mga magsasaka, mahaba at puno ng pagsubok ang kanilang laban. Noong 2011, dumaan ang mga magsasaka sa revalidation ng kanilang benepisyo, at noong Nobyembre 2012 ay nagkaroon ng pambansang dialogo sa DAR Central Office na nagkasundo na tapusin ang proseso sa Pebrero 2013.
Noong Agosto 14, 2024, nagsagawa ng panibagong dialogo ang DCBUFAI at ilang grupo kasama ang DAR para mapabilis ang paglabas ng CLOA. Nakaiskedyul din ang isa pang pag-uusap sa rehiyonal na opisina ng DAR sa Cagayan de Oro sa darating na Hulyo 3.
Kahirapan Dahil sa Pabagal na Proseso
Ipinaliwanag ni Ian Rivera, tagapagsalita ng PMCJ, na ang mga magsasaka ay tila nakakadena sa mabagal na sistema ng gobyerno. “Walang malinaw na takdang panahon ang proseso, kaya lalo pang lumalala ang kahirapan ng mga magsasaka lalo na ngayong panahon ng krisis sa ekonomiya at klima,” ani Rivera.
Ang paghihintay at pagkaantala sa pagkakaloob ng mga certificate ay nagdudulot ng matinding kawalang-katarungan sa mga magsasaka na matagumpay nilang pinagsisikapan at nililinang ang kanilang mga lupain.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa mga magsasaka sa Bukidnon, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
