Panibagong Usapin sa Charter Change sa 20th Congress
MANILA — Bagamat nasa ikalawang kalahati na ng termino ang kasalukuyang administrasyon, naniniwala ang ilang mambabatas na may sapat pang panahon upang talakayin ang mga panukalang pagbabago sa Saligang Batas, lalo na sa mga probisyon tungkol sa ekonomiya at teritoryo ng 1987 Konstitusyon. Ang usapin na ito ay kilala bilang charter change o Cha-cha.
Dalawang mambabatas mula sa House of Representatives ang nagsabi nitong Martes na kaya pang dumaan sa Kongreso ang mga panukalang pagbabago, lalo na’t may mga naunang bersyon ng Cha-cha na naaprubahan na ng mga nakaraang Kongreso. Ayon sa mga lokal na eksperto, mahalaga ang tamang panahon sa pag-usad ng ganitong panukala.
Mga Panukala para sa Pagbabago ng Saligang Batas
Isang panukala ang inihain ni Ako Bicol party-list Rep. Alfredo Garbin na naglalayong amyendahan ang Artikulo I (Pambansang Teritoryo), XII (Pambansang Ekonomiya at Ari-arian), XIV (Edukasyon, Agham, Teknolohiya, Sining, Kultura at Palakasan), at XVI (Pangkalahatang Tadhana) ng Konstitusyon. Sa kanyang paliwanag, naipasa na ang halos kaparehong resolusyon sa nakaraang dalawang Kongreso at naipadala sa Senado.
“Laging may panahon upang gawin ang tama,” ani Garbin. Sinabi rin niya na bahagi ng layunin ang pagtugma ng Artikulo I sa United Nations Convention on the Law of the Sea (Unclos) at ang pagpapaloob ng desisyon mula sa Permanent Court of Arbitration noong 2016.
Pagpapalakas ng Teritoryal na Pananaw
Binanggit ng mambabatas na dapat isama sa Saligang Batas ang eksklusibong karapatan ng Pilipinas sa mga katubigan nito, na pinagtibay sa arbitral tribunal, at hindi kinikilala ang nine-dash line ng China. Ayon sa kanya, mahalaga ang paninindigan sa teritoryo lalo na’t sinabi ng pangulo na hindi ipagkakaloob ang kahit isang pulgada ng lupa ng bansa.
Suporta mula sa Ibang Mambabatas
Sumuporta naman si Manila 6th District Rep. Bienvenido Abante Jr. sa panukala at handang maging pangunahing may-akda nito. Mula pa noong 1992, ayon sa kanya, ay pabor siya sa charter change. Nanawagan siya na simulan na ang pagtalakay dito kahit na may mga gagawing impeachment trial sa Senado.
“Kung magsisimula sa unang regular na sesyon ng Kongreso, may sapat pa tayong panahon,” dagdag pa niya. Ngunit, sinabi rin niyang hindi niya alam ang posisyon ng mga senador sa usapin.
Pag-asa sa Panibagong Panukala
Ang panukalang RBH No. 1 ni Garbin ay halos kapareho ng RBH No. 7 na naaprubahan sa 19th Congress, na naglalayong alisin ang mahigpit na mga limitasyon sa sektor ng ekonomiya. Kung maipasa at ma-ratify, magkakaroon ang Kongreso ng kapangyarihan na magtakda ng porsyento ng pagmamay-ari ng mga dayuhan sa mga kumpanya ng pampublikong serbisyo, edukasyon, at advertising.
Kasabay nito, may kalakip ding panukala sa Senado ngunit hindi ito naiproseso bago matapos ang sesyon ng 19th Congress, ayon sa mga lokal na eksperto.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa charter change, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
