MANILA, Philippines — Isang anonymous na grupo na inilalarawan bilang dating empleyado ng DOH ang nagsampa ng reklamo sa Ombudsman laban sa kasalukuyang kalihim ng Kalusugan ukol sa umano’y pondo hindi pa liquidated na cash transfer para sa pagbili ng bakuna at mahahalagang gamot.
Ang reklamo ay tinanggap ng tanggapan ng Ombudsman noong Agosto 11, at binanggit ng grupo ang Malversation of Public Funds, Falsification of Public Documents, at paglabag sa mga batas sa procurement at Anti-Graft and Corruption Practices Act, kaugnay ng pondo hindi pa liquidated.
Ayon sa grupo, layunin nilang itaguyod ang integridad ng pampublikong pondo habang inaatasan ang kasalukuyang liderato na tugunan ang pagkukulang sa liquidations, lalo na’t kinakailangang may malinaw na talaan ang bawat transaksyon.
Pondo hindi pa liquidated at mga hakbang ng Ombudsman
Matatandaang may isyu ang grupo tungkol sa paglabas ng P1,296,202,144.64 mula Pebrero hanggang Hulyo 2024 para sa isang kasosyong internasyonal na NGO na kinabibilangan ng mga bakuna at gamot. Walang eksaktong detalye ang grupo tungkol sa termino, ngunit pinagbabatayan ito ng kanilang reklamo tungkol sa hindi pa nababayarang pondo.
Dagdag pa rito, sinasabi ng grupo na bagama’t may hindi pa nare-liquidate na pondo, sinimulan umano ng kalihim ang bagong procurement para sa bakuna mula sa nasabing NGO na nagkakahalaga ng humigit-kumulang P524,9 milyon.
Pinuna rin nila ang interpretasyon ng ilang panuntunan: may umiiral na alituntunin na nagsasabing hindi dapat maglipat ng pondo kung hindi pa nare-liquidate ang dating pondo. Ano’t ano pa, itinuro nila ang paglimita ng panahon para makarating sa tamang liquidation bilang patunay na lumampas ang deadline.
Mga punto ng isyu at reaksyon
Pinunto ng grupo na ang cash advances na tinag bilang “Advances to Contractors” ay dapat na itala bilang “Due from NGOs/CSOs,” sapagkat ang UNICEF o katapat nitong NGO ay hindi isang kontratista, kundi isang international partner.
Itinuro nila na hindi lamang ito isang clerical error kundi isang malinaw na pagtatanggal ng tunay na accountability trail, lalo’t may patuloy na pagkakalat ng implicadong hindi pagsunod sa tamang proseso.
Mga reaksyon at posibleng hakbang ng gobyerno
Pinapaalala ng grupo na ang mga protesta ng bidders ay umabot mula 59 hanggang 245 araw, lampas sa pitong araw na itinakda ng batas para sa mga isyu sa procurement. Umapela sila ng mas mabilis na pagresolba at mas makatarungang paghawak sa mga kaso.
Binigyang-diin nila na maaaring magkaroon ng pagkiling sa ilang suppliers, na nagdulot ng karagdagang pagsalimuot sa pagtatapos ng mga kontrata at pag-access sa mahahalagang bakuna at gamot para sa publiko.
Pagharap sa Ombudsman at karagdagang dokumento
Hinihingi ng grupo na suriin ng Ombudsman ang mga dokumento mula sa DOH, ang partner NGO, at sa auditing body, partikular sa mga transaksyon na may kaugnayan sa NGO partner na ito, habang isinusulong ang mas malinaw na talaan at mas mahigpit na pagsunod sa batas ng procurement.
Nilinaw nilang hindi nila bina-brand ang alinman sa opisyal ng DOH, ngunit hangad nila ang pananagutan para sa anumang pagkukulang na maaaring magdulot ng pinsala sa gobyerno at publiko. Gayunpaman, hindi nila tinukoy ang iba pang opisyal sa reklamo.
Pinagkaisahan nilang itaguyod ang preventive suspension bilang hakbang para mapanatili ang integridad ng imbestigasyon at maiwasan ang impluwensya o anumang pagsira sa ebidensya.
Samantala, habang naghihintay ng pahayag mula sa DOH, sinabi ng isang opisyal ng ahensiya na: “Sa pamamagitan ng due process at respeto sa awtoridad ng Ombudsman, inaasahan naming ang opisyal na serbisyo bago anumang komento o hakbang.”
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa Pondo hindi pa liquidated, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
