MANILA, Philippines—Habang isinusulong ang mas bukas na paggastos, isang mataas na opisyal ng Senado ang naglatag ng bagong hakbang para iangat ang transparency sa proseso ng badyet at matukoy ang may-akda ng mga insertions at realignments.
“Sino talaga ang nagtanggal” ang tanong na paulit-ulit na binabanggit ng mga mambabatas habang sinisiguro na may rekord at pangalan ng bawat proponent.
Paglilinaw sa transparency at ang mga hakbang
Ayon sa kasunduan, kinakailangang may malinaw na rekord ng pagbabago—hindi lamang sa final na bersyon kundi pati na rin sa bawat hakbang at paliwanag.
Sino talaga ang nagtanggal
Isang obserbasyon ng mga eksperto ang nagsasabing ang transparency ay nakasalalay sa detalyadong dokumentasyon. Dapat makita ang buong history ng mga pagbabago para maunawaan kung paano nabuo ang kasalukuyang badyet.
Mga konkretong hakbang para sa mas bukas na paggastos
- Pag-upload ng committee report at isang matrix ng lahat ng pagbabago bago ang ikalawang pagbasa.
- Pagbibigay-daan sa mga mambabatas na humingi ng paliwanag at, kapag humingi, ipakita ang identidad ng proponent.
- Pagpapakita ng buong history at justification para sa bawat amendment, anuman ito ay idinagdag o tinanggal.
Upang mapabilis ang deliberasyon ng badyet, hinihikayat ang mga kasamahan na makipagtulungan sa komite para mahanap ang mga pinagkukunan ng pondo, at maiwasan ang hindi patas na pagbabago.
Mga tanong na nananatili tungkol sa PhilHealth subsidy
Bagamat may hakbang para sa transparency, nananatili ang mga tanong kung paano tuluyang nawala ang P74-bilyong subsidy ng PhilHealth sa bicam at kung sino ang may pananagutan. Isang opisyal ng Kamara ang nagsabing buo ang badyet para PhilHealth mula sa kanilang pagkakalatag, at kailangan itong beripikahin sa kasalukuyang rekord.
Maraming mambabatas at tagapagtanggol ng karapatan ng mahihirap ang nananawagan na hindi maikompromiso ang Universal Health Care Law habang pinag-iigitingan ang pagtukoy sa pinanggalingan ng pag-alis ng pondo.
Tungo sa mas accountable na budget process
Isang pagkilos ng Senado ang inaasahan na unang hakbang patungo sa mas bukas at responsable na budget process. Ngunit mahigpit ang paalala na walang makaampo sa paglahad ng pagkakilanlan ng mga proponent.
Kung walang ganitong transparency, may panganib na maulit ang dating gawi ng mga insertions na pumapabor sa iilang contractor o kaalyado.
- Isusumite ang buong kasaysayan at paliwanag para sa bawat pagbabago.
- Isasapubliko ang pagkakilanlan ng proponent kapag humingi ng paglilinaw.
- Mabibigyang-daan ang transparency kung sino ang nagbunsad at sino ang umiral na pagbabago at kung sino ang nakinabang.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa PhilHealth subsidy, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
