Dalawang kilalang lokal na eksperto na sangkot sa pagbuo ng 1987 Konstitusyon ang nagbigay ng babala hinggil sa desisyon ng Korte Suprema na humarang sa pagdinig sa impeachment complaint laban kay Bise Presidente Sara Duterte. Ayon sa kanila, nagkamali ang Korte Suprema sa pagbibigay-kahulugan sa proseso at nagpakilala ng bagong mga patakaran na sumasalungat sa karapatan sa makatarungang proseso at sa intensyon ng Saligang Batas.
Sa isang forum, ibinahagi ng mga eksperto na ito ang kanilang pag-aalala at sumuporta sa panawagan na muling suriin ng Korte Suprema ang kanilang desisyon noong Hulyo 23. Ang naturang hatol ay pumigil sa unang impeachment trial sa Senado sa loob ng 12 taon matapos ideklara ng Korte Suprema na hindi tama ang pagpapasa ng ikaapat na impeachment complaint laban kay Duterte mula sa Mababang Kapulungan.
Paglabag sa Saligang Batas at Bagong Pamantayan
Pinuna ng isang eksperto ang hatol ng Korte Suprema dahil sa maling pag-aakala na walang aprubal ang plenaryo para sa ikaapat na reklamo. Ipinaliwanag niya na naganap ang botohan sa plenaryo at pagkatapos nito, inarkila ng Kapulungan ang mga naunang tatlong reklamo. Samakatuwid, mali ang paghusga ng Korte Suprema na walang sapat na pag-apruba.
Dagdag pa niya, ipinataw ng Korte Suprema ang bagong requirement na dapat may plenary hearing sa Mababang Kapulungan bago ituring na maayos ang impeachment complaint. Ito raw ay isang bagong patakaran na hindi umiiral noon at hindi alam ng mga mambabatas nang isampa ang reklamo.
“Paano ka tutugon sa panuntunang hindi pa umiiral noong ginawa ang kilos? May panuntunan na kapag binago ang isang doktrina, dapat ito ay ipinatutupad pasulong lamang upang hindi malabag ang due process,” paliwanag ng eksperto.
Paglabag sa Katungkulan ng Korte Suprema
Isa pang lokal na eksperto ang nagbabala na lumagpas ang Korte Suprema sa kanilang kapangyarihan sa interpretasyon ng proseso ng impeachment. Ipinaliwanag niya na ang impeachment ay isang politikal na kilos at hindi judicial, kaya’t nilimitahan ng Saligang Batas ang papel ng Korte Suprema dito.
Nilinaw din niya na mali ang pagtrato sa pagpupulong ng Mababang Kapulungan bilang isang pagdinig at ang pagbatikos sa Kapulungan dahil hindi binigyan ng pagkakataon si Duterte na tumugon dito. Ayon sa kanya, ang due process ay nasusunod sa Senado sa panahon ng pagdinig, hindi sa loob ng Kapulungan.
Pinagtibay din niya na ang ikaapat na impeachment complaint ay valid at hindi lumabag sa panuntunan ng isang taong paghihintay bago makapagsampa ulit ng reklamo laban sa parehong opisyal. May ebidensiya raw na naipasa ito bago pa matugunan ang tatlong naunang reklamo.
Isang Bagong Halimbawa sa Hinaharap?
Ang mga pahayag ng mga eksperto ay nagpapalakas sa tumitinding pagtutol sa desisyon ng Korte Suprema na itinuturing ng marami bilang isang delikadong halimbawa na maaaring magpahirap sa mga susunod na impeachment case laban sa mga mataas na opisyal ng gobyerno.
Binanggit ng isa sa mga eksperto na layunin ng mga nagbuo ng Saligang Batas na gawing mas maluwag ang proseso ng impeachment upang masiguro ang pananagutan ng mga opisyal. Ngunit ang kasalukuyang hatol ay lumalabag sa layuning iyon.
Kaya naman, hinihikayat ng mga lokal na eksperto ang Korte Suprema na balikan ang kanilang desisyon sa pamamagitan ng motion for reconsideration. Hanggang sa kasalukuyan, wala pang opisyal na pahayag o tugon mula sa Korte Suprema sa mga kritisismong ito.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa Sara Duterte impeachment complaint, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
