Paggalang sa Desisyon ng Korte Suprema at Panganib sa Checks and Balances
Manila, Pilipinas — Ipinahayag ng tagapagsalita ng House of Representatives na si Princess Abante na iginagalang nila ang kautusan ng Korte Suprema (SC) na nagsasabing hindi konstitusyonal ang impeachment laban kay Vice President Sara Duterte. Ngunit binigyang-diin niya na ang naturang utos ay maaaring maglagay sa alanganin ng mga mahalagang prinsipyo ng checks and balances sa gobyerno.
Sa isang pahayag nitong Biyernes, sinabi ni Abante na susuriin nila ang desisyon ng SC kapag natanggap na nila ang opisyal na kopya nito. Ngunit muling pinatotohanan niya na ang pagsisimula ng impeachment ay tanging tungkulin ng Kongreso lamang, at ang pag-istorbo ng hudikatura dito ay maaaring magpahina sa prinsipyo ng checks and balances.
Ang Impeachment Bilang Mahalaga at Demokratikong Proteksyon
“Nirerespeto namin ang Korte Suprema, pero hindi dito nagtatapos ang aming tungkuling konstitusyonal na panindigan ang katotohanan at pananagutan,” ani Abante. “Ang proseso ng impeachment ay hindi lamang isang legal na mekanismo, ito ay isang mahalagang demokratikong proteksyon. Ayon sa Artikulo XI, Seksyon 3 ng Saligang Batas, ang eksklusibong kapangyarihan na mag-umpisa ng impeachment ay nasa Kamara ng mga Kinatawan lamang. Ito ay matagal nang itinatag sa kaso ng Francisco laban sa Kamara noong 2003 at kinikilala bilang isang matibay na doktrina.”
Dagdag pa niya, “Kapag pinayagan ang interbensyon ng hudikatura sa pagsisimula ng prosesong ito, maaaring masira ang mismong prinsipyo ng checks and balances. Ang impeachment ay isang politikal na aksyon na nakaugat sa kalooban ng bayan—wala dapat na legal na teknikalidad ang pipigil dito.”
Pagpupunyagi ng Kongreso para sa Kalayaan at Paninindigan
Ipinaalam ni Abante na gagamitin ng Kamara ang lahat ng paraan upang maprotektahan ang kalayaan ng Kongreso at mapanatili ang kabanalan ng kanilang konstitusyonal na tungkulin. “Hindi ito pagsuway, kundi pagsunod sa Saligang Batas. Utang namin ito sa taumbayan—ang maging masigasig sa aming tungkulin dahil ang pananagutan ay hindi dapat maging opsyonal, kahit gaano kataas ang posisyon,” dagdag niya.
Kasaysayan ng Impeachment ni Sara Duterte
Noong Pebrero 5, naipasa ang impeachment laban kay Duterte matapos pumirma ang 215 na mambabatas sa ika-apat na reklamo. Nakatuon ito sa mga alegasyon ng maling paggamit ng confidential funds, pananakot sa mga opisyal, at iba pang posibleng paglabag sa Saligang Batas.
Agad na ipinasa ang mga artikulo ng impeachment sa Senado dahil sa kinakailangang suporta ng hindi bababa sa isang-katlo ng mga miyembro ng Kamara (102 sa 306) upang maumpisahan ang paglilitis.
Mga Petisyon sa Korte Suprema at Tugon ng Kamara
Sa parehong buwan, may dalawang petisyon na isinampa sa SC upang pigilan ang impeachment. Ang una ay mula sa mga abogado sa Mindanao na nag-argumento na hindi sinunod ng Kamara ang panuntunan ng Saligang Batas na dapat aksyunan ang impeachment complaints sa loob ng 10 session days.
Kasama rin sa mga nagsampa ng petisyon si Duterte mismo, na ipinagtanggol ng kanyang mga abogado kabilang ang kanyang ama, dating pangulong Rodrigo Duterte. Ayon sa kanila, nilabag ng impeachment ang probisyon ng Saligang Batas na nagsasabing isang impeachment complaint lamang ang maaaring simulan laban sa isang opisyal sa loob ng isang taon.
Sa kanilang tugon, iginiit ng Kamara na nasunod ang 10 session days na limitasyon, na ang “session days” ay hindi dapat ipagkamali sa “calendar days” o “working days.” Ipinakita nila ang talaan ng mga session kung kailan isinampa ang reklamo at kung kailan ito ipinasa sa House Speaker Ferdinand Martin Romualdez, na tumagal ng eksaktong 10 session days.
Pagpapaliwanag ng Korte Suprema at Susunod na Hakbang
Sa anunsyo ng tagapagsalita ng SC na si Camille Ting, sinabi niyang hindi saklaw ng Senado ang impeachment complaint dahil ito ay nilabag ang one-year rule. Ngunit nilinaw niya na hindi nito pinapalaya si Duterte mula sa pananagutan.
Maaaring magsampa ng panibagong impeachment complaint laban kay Duterte simula Pebrero 6, 2026.
Para sa karagdagang balita at mga update tungkol sa impeachment ng Vice President Sara Duterte, bisitahin ang KuyaOvlak.com.
